Tài liệu tham khảo: Tài liệu 1, Tài liệu 2, Slide trình bày
Làm quen đầu giờ
Các thành viên tham gia workshop sẽ được chia vào các nhóm nhỏ 4 người, trong các nhóm nhỏ này, chúng mình sẽ cùng thực hành vòng tròn chia sẻ theo hướng dẫn dưới đây
- Các thành viên tự giới thiệu về bản thân & chủ động mời một người tiếp theo sau khi kết thúc phần giới thiệu của mình.
- Theo thứ tự chia sẻ đã thiết lập từ mục 1, các thành viên sẽ cùng nhau xây dựng những nguyên tắc chung trong vòng tròn của mình bằng việc lần lượt đóng góp ý kiến của mình và tìm sự đồng thuận chung
- Câu chuyện của tôi là: Mỗi thành viên vui lòng chuẩn bị cho mình một hình ảnh bất kỳ: một đồ vật, con vật, bức tranh, biểu tượng...để kể một câu chuyện về bản thân. Cậu chuyện này không nhất thiết phải liên quan tới chủ đề của buổi workshop (nghiên cứu, xã hội, vòng tròn, văn hóa bản địa..) mà có thể là bất cứ câu chuyện nào mà bạn sẵn sàng chia sẻ về bản thân mình: công việc, cuộc sống, thực hành, ước mơ trong quá khứ, hiện tại, hay tương lai. Quan trọng đó là một câu chuyện mà bạn muốn kể về mình."
Chia sẻ sau hoạt động vòng tròn nhỏ
Mọi người gần gũi
Thời gian ngắn, chưa kịp chia sẻ hết câu chuyện
Nguyên tắc là một phần thú vị để cùng khám phá
Giới thiệu về anh Giang
Anh Lê Nguyễn Hoàng Giang, nghiên cứu sinh tiến sĩ chuyên ngành giáo dục, hiện đang nghiên cứu và giảng dạy tại Brock University, Canada. Anh Giang cũng là sáng lập của Nhóm Ngành Nhân Văn & Xã Hội (VHSSA), một mạng lưới nhằm kết nối, chia sẻ và truyền cảm hứng cho những nhà nghiên cứu trong lĩnh vực nhân văn và xã hội tại Việt Nam. Bạn có thể đọc các bài báo nghiên cứu của anh tại: https://www.researchgate.net/profile/Giang-Nguyen-Hoang-Le
Sharing circles in Qualitative Research:
Nghiên cứu định tính: Sharing circles như là một phương pháp tiếp cận để làm nghiên cứu
Listening circle (1 chiều) – sharing circles (2 chiều – có kèm trao đổi và bày tỏ quan điểm)
Agenda: Circle in theory – The circle in practice – The circle in research
What are possible meaning of the circles?
quay vòng – một không gian rộng lớn hơn – United – Sự kết nối – bình đẳng – đồng đẳng – sự rỗng không ở giữa – community of identity – không có hồi kết – connection – gắn kết – sự hài hòa – connection – equality – interaction – khép kín – tiếp diễn – trọn vẹn – nối tiếp – kết nối – nương tựa – khoảng trống – connection line (not need like circle)
Sự khác biệt giữa đồng đẳng – bình đẳng: mọi người đều được lên tiếng và được lắng nghe – position and role – có thêm sự hỗ trợ đối với những người ít tham gia – được quyền nói và được quyền không nói – không cần người bắt đầu và người kết thúc vòng tròn
Connection – kết nối + đan xen (interweaving – intervene – interbeing): không chỉ kết nối mà còn tương tác, phụ thuộc
Nguồn gốc tổ thổ sản* (indigenous) của thực hành vòng tròn
Người chăm sóc vùng đất - Indigenous people
Decolonial (giải thuộc địa), canh giữ & lưu truyền tri thức truyền thống (Armstrong, 2020)
Kiến thức: kết nối với đất, dạy & học toàn diện, sống bền vững (Armstrong, 2009)
Thực hành: kể chuyện, bánh xe trị liệu (medicine wheel) – the role of Elders (giá trị tâm linh và nhân văn, respect the Nature and all living things (Cajete, 1994)
Sharing circles: rooted in Indigenous history, pass through generation, as spiritual ritual, INQUIRY (đến với sự tò mò, học hỏi điều mới)
*Tạm dịch chữ "indigenous" là "thổ sản" theo dịch giả Nguyễn Hiến Lê. Còn chữ "native" dịch là "bản địa".
As a research method:
Differ from focus group (Lavallee, 2009) mang nhiều ý nghĩa thiêng liêng, tâm linh, văn hóa, sự phát triển và chuyển hóa giữa các vai khác nhau từ người tham gia (không có sự phân biệt rõ giữa ng phỏng vấn và ng được phỏng vấn – không có ng bắt đầu và ng kết thúc), ai cũng được đặt câu hỏi không chỉ người phỏng vấn, có quyền từ chối trả lời
Tiềm năng phát triển & chuyển hoá của mỗi người tham gia
Trên cả một phương pháp nghiên cứu, không chỉ để lấy kiến thức, mà còn là chữa lành khi mỗi người đều thấy được chia sẻ con tim, lý trí, tâm hồn & cơ thể
Có sự hiện diện, kết nối, nói lên những điều dễ tổn thương, ...
Tiềm năng là phương pháp nghiên cứu
- Nghiên cứu tự sự: Narrative Mestissage (Chambers et al., 2008; Etmanski et al., 2013)
- Combining with other methodological approaches (e.g. duo/trioethnography)
- Le, G. N. H., Tran, V., & Le, T. T. (2021). Combining Photography and Duoethnography for Creating a Trioethnography Approach to Reflect Upon Educational Issues Amidst the COVID-19 Global Pandemic. International Journal of Qualitative Methods, 20, 16094069211034391.
Phần thực hành vòng tròn:
Đọc bài thơ Frame of Strength để gợi mở vòng tròn:
Khung sức mạnh - Nancy Peiffer
Xé da tôi ra đi
Và máu tôi sẽ chảy
Tôi không có đủ chất mỡ
Để che những khớp xương run rẩy
Kéo đủ mạnh
Và thịt gân sẽ tách rời
Dễ dàng khỏi xương
Nhưng đừng thử
Đập vỡ cái là khung của tôi
Xương tôi đã được thử quá nhiều lần rồi
Chúng oằn dưới lực
Nhưng không gãy
Thịt sẽ lành
Máu sẽ tràn đầy trở lại
Tìm những vết sẹo của tôi đi, và bạn sẽ thấy
Không phải điểm yếu
Mà là bảng chiến tích mà tôi đã vượt lên.
Each shares their thoughts of WHAT MAKES THEM STRONGER
Chia sẻ của các bạn: hơi thở, những lúc xuống đáy trong cuộc đời, thiên nhiên
Appreciate everyone’s PRESENCE
Appreciate the courage to share emotions, stories
Chia sẻ của Tú: without voice, nhưng feel được nỗi đau, sự dằn xé…
Closing the circle
Chia sẻ thêm về group Circle way và các cách thực hành circles hiện có
Mục đích của vòng tròn: không gian an toàn, cơ hội đồng đẳng để chia sẻ và lắng nghe, thay đối thói quen giao tiếp
Nguồn gốc bắt nguồn vòng tròn
Nguyên tắc thực hành vòng tròn
Các hoạt động trong vòng tròn
Sự khác biệt xuất hiện trong các nhánh khác nhau của thực hành vòng tròn
 |
| Nguồn: Alberta's Men Network |
Hỏi & Phản hồi
Khái niệm Indigenous people: không liên quan đến location, ko liên quan đến ngôn ngữ, văn hóa => giá trị của sharing circle là như nhau: spiritual ritual (vòng tròn quanh bếp lửa), văn hóa food giving (rượu cần, món ăn), closely connected to the land/the water
Làm sao để có được sự đồng đẳng trong circle: someone assign agenda, có người lead/điều phối vòng tròn…: power dynamics / power relations tồn tại trong vòng tròn (có người chia sẻ kiến thức), thực hành – mọi người đều có thể start and close circle, thoải mái chia sẻ/không chia sẻ…
Khi nào vòng tròn kết thúc…
Cách tiếp cận để thực hành vòng tròn: nội dung chia sẻ, vai trò của mọi người khi chia sẻ
Circle: format của vòng tròn dựa trên lý thuyết là mọi người có khoảng cách như nhau quanh the center (đốm lửa), sự khác biệt đến từ cách nhìn nhận, cách thể hiện và hiện diện của mọi người ngay trong circle, sự kết nối của những người đang trong circle.
Nói và kể ra những câu chuyện của mình trong những thời gian cách xa hiện tại thì dùng voice sẽ khó thể hiện hơn biểu hiện của cơ thể/giấy bút
Chức năng/ứng dụng của vòng tròn (vòng tròn phục hồi…)
Chức năng nghiên cứu của vòng tròn: conflict giữa việc “phá đi quyền lực trong cộng đồng” và “quyền lực tồn tại trong nghiên cứu – giữa người làm nghiên cứu và người tham gia nghiên cứu” (Phương pháp partipatory action research): Anh Giang chia sẻ nghiên cứu của anh Giang với 3 người cùng thực hiện nghiên cứu (anh Vương – chị Trang)
Mô hình sharing circle ứng dụng trong nghiên cứu: hình thức và các bước cụ thể để điều phối một sharing circle
Anh Giang chia sẻ câu chuyện về nghiên cứu thực tế tại Vietnam của mình – dùng phương pháp photovoice – kết hợp focus group – thay đổi sang phương pháp sharing circles
- 2 dataset: photovoice (ảnh âm) & phỏng vấn
- Chọn ra những tấm hình đặc biệt
- Các cô không nhớ ý nghĩa hình các cô chụp – không làm được focus interview = chuyển sang làm sharing circle: cùng nhìn & giải nghĩa bức hình theo góc nhìn từng người
- Các cô cùng trường: dễ hình dung bối cảnh, giúp người chụp nhớ lại kỷ niệm & thông điệp của bức ảnh mình chụp
Focus group là điểm vào: có người điều phối, mở vòng tròn, khi đến đoạn giữa thì nên chuyển giao quyền lực cho người tham gia, mình không dẫn dắt nữa.
Triethnography như trong bài nghiên cứu của anh Giang
Giới hạn của phương pháp vòng tròn:
Câu chuyện của mình bị ảnh hưởng bởi câu chuyện của người khác
Khi mọi người đang tương tức lẫn nhau, bị chạm nhau, mọi người phải trải qua cảm giác mong manh, chia sẻ nỗi đau, từ đó dẫn đến chữa lành tập thể (collective healing)
Những dữ liệu đáng thu thập: không dự trù được những gì sẽ được chia sẻ, ở những khoảnh khắc tương tức lẫn nhau
Nghiên cứu định tính không yêu cầu trung lập
Ví dụ: Writing as method inquiry, Writing inquiry, sử dụng câu chuyện của chính nhà nghiên cứu
Representative & Reliable
Nghiên cứu định tính không có tính đại diện
Và khi lấy mẫu có mục đích (purposeful not random sampling)
Vai trò của nhà nghiên cứu là một thành viên tham dự chia sẻ hay chỉ quan sát?
Trường hợp anh Giang & cộng đồng LGBT: anh Giang là insider
Trường hợp chị Xuân Thuỷ & cộng đồng người khuyết tật: chị mời một research assistant là người khuyết tật
Trong focus group interview: nên là có insider perspective, dễ làm việc hơn, nên sử dụng snowball sampling size, tìm gatekeeper để có thể vào mảng đó
Tìm hiểu về thực hành vòng tròn:
- Blog của nhóm Circle Ways Vietnam (gồm bài tóm tắt các buổi gặp mặt): vongtronvn.blogspot.com/
- Cẩm nang cách tổ chức vòng tròn: drive.google.com/drive/folders/10_WNLN7Q2YKWohsm2cBFPHyymtTsx_6N
- Tổng hợp một số phương pháp & cộng đồng thực hành vòng tròn: bit.ly/3huNo1Z
Liên lạc:
- Đăng ký nhận thông tin về các buổi sinh hoạt Circle Ways qua mail nhóm tại: groups.google.com/g/circle-ways-vietnam/
- Nhóm FB cho Healing Circle Việt Nam: facebook.com/groups/493375292411167
0 Comments